Teuhidi dhe llojet e tij.
Rububije - Uluhije - Esmau Sifat

Home >> Teuhidi dhe llojet e tij

Llojet e njëshmerisë
Definicioni gjuhësor dhe sheriatik

Shënim: Për fjalën Teuhid thuhet "Njëshmëria" apo "Njësimi" dhe nënkuptojnë të njëjtën gjë.

Cfare eshte Teuhidi - Përkufizimi i tij.

Kuptimi gjuhësor:

Fjala teuhid rrjedh nga folja arabe uehhade që do të thotë njësoj (me njësue), por ka edhe kuptimin veçoj (me veçue).

Kuptimi sheriatik:

Teuhidi është njësimi i Allahut të Lartësuar:

1. në të qenët Zot, që në arabisht quhet "teuhid er-rububijje"
2. në adhurim, që në arabisht quhet "teuhid el-uluhijje"
3. në emrat dhe cilësitë e Tij, që në arabisht quhe "teuhid el-esmai ue'sifat"

Llojet e Teuhidit

Teuhidi ndahet në tri lloje:

1. Teuhid er-rububijje
2. Teuhid el-uluhijje
3. Teuhid el-esmai ue'sifat

Përkufizimi i Teuhidit er-rububije:

Teuhidi er-rububijje është njësimi i Allahut të Madhëruar në:

1. krijim
2. sundim
3. rregullim

Ose, thënë ndryshe:

Teuhid er-rububijje quajmë njësimin e Allahut në veprat e Tij.
Prej veprave të Tij janë:

• krijimi
• furnizimi
• dhënia jetë
• dhënia vdekje
• zbritja e shiut
• mbirja e bimëve
• e pemëve etj

Argumentet Kuranore për Teuhid Rububije:

.Ja, vetem Atij i takon krijimi dhe sundimi.
A'Raf: 54

Vetem Allahut i takon sundimi i qiejve e i tokes.
El Imran: 189

"Thuaj: Thuaj: "Kush ju furnizon me ushqim nga qielli e toka, kush e ka ne dore degjimin e shikimin tuaj, kush e nxjerr te gjallin nga i vdekuri e kush e nxjerr te vdekurin nga i gjalli, kush rregullon cdo ceshtje" Ata do te thone: Allahu. Ti thuaj: A nuk i frikesoheni (denimit)."
Junus: 31

Përkufizimi i Teuhidit el-uluhije:

Teuhidi el-uluhijje është njësimi i Allahut në veprat e robërve të Tij.
Prej veprave të robërve të Tij janë:

• namazi
• agjërimi
• haxhi
• mbështetja
• betimi
• frika
• shpresa
• dashuria etj.

Argumentet Kuranore për Teuhid Uluhije:

"Une nuk i krijova xhinet dhe njerezit per tjeter pos qe te me adhurojne Mua."
Dhaarijat: 56

"Adhurojeni Allahun e mos i shoqeroni Atij asnje send."
Nisaa: 36

"Ne nuk derguam asnje te derguar para teje e te mos i kemi shpallur atij, se: Nuk ka te adhuruar me te drejte pervec Meje, pra me adhuroni!"
Enbija: 25

Përkufizimi i Teuhidit el-esma ue'sifat:

Teuhidi el-esma ue'sifat është përshkrimi i Allahut me emrat e Tij të bukur dhe cilësitë e Tij të përsosura, me të cilët e ka përshkruar Ai Vetveten dhe me të cilët e ka përshkruar i Dërguari i Tij, Muhamedi (paqja dhe lavdërimi i Allahut qofshin mbi të) pa i përshkruar formë dhe pa bërë shëmbëllim, shtrembërim a mohim.

Argumentet Kuranore për Teuhid Esmau ue Sifat:

.Asnje send nuk eshte si Ai; Ai eshte Degjuesi dhe Veshtruesi i cdo gjeje.
ash-shuraa: 11

Allahu ka emrat me te mire, prandaj Ate thirreni me ata, e hiquni nga ata qe bejne shtremberime me emrat e Tij. Ata kane per t'u shperblyer (me denim) per veprimet e tyre
A'Raf: 180

Çështje të rëndësishme

1. Çështja e parë:

   Që të tri llojet e Teuhidit janë të lidhura ngushtë me njëra-tjetrën dhe, në asnjë mënyrë, nuk mund të ndahen. Pra, nëse ndokush zbaton në veten e tij një lloj të Teuhidit por kundërshton një tjetër, ai assesi nuk mund të quhet muahhid (jetësues i Teuhidit).

2. Çështja e dytë:

   Duhet ditur patjetër se jobesimtarët të cilët i luftoi i Dërguari i Allahut, Muhammedi (aleji selatu ue selam) e pranonin Teuhidin rububijje, pra besonin se Allahu është Krijuesi, Furnizuesi, Ai që jep jetë dhe vdekje, Ai prej të Cilit vjen dobia dhe dëmi, Rregulluesi i të gjitha çështjeve e kështu me radhë, mirëpo kjo nuk i bëri ata që të hyjnë në Islam. Argument për këtë është thënia e Allahut:

   "Thuaj: "Kush ju furnizon me ushqim nga qielli e toka, kush e ka ne dore degjimin e shikimin tuaj, kush e nxjerr te gjallin nga i vdekuri e kush e nxjerr te vdekurin nga i gjalli, kush rregullon cdo ceshtje" Ata do te thone: "Allahu". Ti thuaj: "A nuk i frikesoheni" (denimit)."
   Junus: 31

3. Çështja e tretë:

   Teuhidi uluhijje (i adhurimit) është çështja kryesore në të cilën thirrën të dërguarit, sepse ai është baza mbi të cilën ndërtohen të gjitha veprat dhe pa të cilën nuk vlen asnjë vepër. Në qoftë se nuk jetësohet Teuhidi, atëherë ndodh e kundërta e tij, e që është shirku. Teuhidi ishte shkaku i armiqësisë ndërmjet të dërguarve dhe popujve të tyre, prandaj ne duhet të kujdesemi për të, t'i mësojmë çështjet e Teuhidit dhe t'i kuptojmë bazat e tij.

Fusnota:
Marrë nga libri "Teuhidi i thjeshtësuar", Abdullah El-Huvejl
Përktheu Jusuf Kastrati (Faqa TregimeKeshilla)

---

Kanali YouTube: Kriteri Dallues | Publikuar me 20/09/2021

---

Kanali YouTube: Mësime nga Hoxhë Ismail Bardhoshi | Publikuar me 29/11/2023

---